MANİSA Celal Bayar Üniversitesi (MCBÜ) Kimya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yüksel Abalı, öğrencileriyle birlikte atık mayonezlerden biyodizel üretti. Prof. Dr. Abalı, çöpe giden atık mayonezlerin ve yağların ülke ekonomisine büyük bir katkı sağlayabileceğini söyledi. Kurulacak tesisle atık yağlardan ve atık mayonezlerden üretilen biyodizelin üniversitenin dizel araçlarında kullanılması için harekete geçildiğini açıkladı.
Manisa’da çöpe giden atık yağları ve atık mayonezleri değerlendirmek isteyen MCBÜ Kimya Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Yüksel Abalı, öğrencileriyle birlikte çalışma başlattı. Sıfır atık düşüncesiyle harekete geçen Prof. Dr. Abalı, atıkların ülkenin en önemli sorunlarından biri olduğunu söyledi. Türkiye’de 1 yılda kişi başına 20 kilogram ve toplamda da 1.5 milyon ton yağ tüketildiğini ve yaklaşık 350 bin ton atık yağın ortaya çıktığını ifade etti. Abalı, bu rakamın çok büyük olduğunu, ortaya çıkan atık yağların ancak yüzde 8’inin değerlendirildiğini belirtti. “Bir litre atık yağ, bir milyon litre suyu kullanılmaz hale getiriyor. Halkımızın bu konuda çok bilinçli olması lazım” dedi.
SIFIR ATIĞA GİDEN SÜREÇ
Atık yağların toplanması ve değerlendirilmesi için çalıştıklarını dile getiren Prof. Dr. Abalı, “Bu kapsamda atık yağları biyodizele dönüştürüp, değerlendirmeyle ilgili bilimsel çalışmalar yaptık. Kullanım süresi çabuk geçen bazı gıda maddeleri var. Kullanım süresi bittikten sonra o artık bir atık oluyor. Mayonez, kullanım süresi oldukça kısa bir gıda maddesi. Kullanım süresi bittikten sonra da bir atığa dönüşüyor. Mayonezin içinde yüzde 60 oranında yağ var. Biz bu yağı, geri kazandık ve geri kazandığımız yağdan da biyodizel üretiyoruz. Biyodizel, biyolojik kökenli bir yakıt olup, yağın metanolle olan reaksiyonunda meydana geliyor. Bir ester elde ediyoruz, bu da yakıt olarak kullanılıyor. Yan ürün olarak da gliserin elde ediliyor. Gliserin de sabun ve deterjan sanayisinde hammadde olarak kullanılıyor. Yani atıktan başlıyoruz, sıfır atığa gitmiş oluyoruz” dedi.
100 KİLO ATIK MAYONEZDEN, EN AZ 60 LİTRE BİYODİZEL
Türkiye’de araçlarda kullanılan petrol kökenli dizele binde 5 oranında biyodizel katma zorunluluğunun geldiğini dile getiren Prof. Dr. Abalı, atık mayonezden biyodizel elde edilmesinin aşamalarını anlatarak, şunları söyledi:
“İade edilen mayonezleri topluyoruz ve içinde yağı parçalıyoruz. 100 mililitre bir yağ alıyoruz ve bu yağın içine 20 mililitre metanol ilave ediyoruz. Yağın asit oranına göre binde 3.5 sodyum hidroksit ilave ediyoruz. Yaklaşık 55 derece civarında bir sıcaklıkla bunu gerçekleştiriyoruz. En az 3-4 saat dinlenme sonunda da alt fazda gliserin, üst fazda da biyodizel elde etmiş oluyoruz. 100 kilo atık mayonezden en az 60 litre biyodizel elde ediyoruz. Bu biyodizel mazot yerine kullanılabilen bir madde. Şu anda Avrupa ülkelerinde petrol kökenli dizele yüzde 8 oranında biyodizel katma zorunluluğu getirildi. Ülkemizde de bu konuda bir gelişme var. Binde 5 oranında şu anda biyodizel katma zorunluluğu geldi. Bu da ülkemizde kullanım süresi geçen yağların tamamının aslında biyodizel olarak kullanılmasını sağlayacaktır.”
ÜNİVERSİTENİN ARAÇLARINDA KULLANILACAK
Atık mayonezlerin ve atık yağların değerlendirilmesi için bir tesis kurmaya hazırlandıklarını ve makinelerinin hazır olduğunu açıklayan Prof. Dr. Abalı, ortaya çıkan biyodizelin de üniversitenin dizel araçlarında kullanılabileceğini söyledi. Prof. Dr. Abalı, “Atık yağların da değerlendirilmesi ve biyodizele dönüştürülmesi için çalışmalar yapıyoruz. Bir pilot tesis kurduk. Bu pilot tesisi, çalıştırma aşamasına geldik. Atıkları bölümümüzde değerlendirebileceğiz. Makinelerimiz ve reaktörlerimiz var. Günde 350 litre biyodizel üretebiliyoruz. Hatta 24 saat çalıştığı zaman günde 1 tona kadar atık yağdan biyodizel yapabileceğiz.
Ayrıca Manisa Celal Bayar Üniversitesi’nde kurulacak pilot tesis ile atık yağlardan ve kullanım süresi geçen mayonezlerden üniversitenin dizel araçlarının yakıtını da sağlamayı düşünüyoruz” diye konuştu.
KAHVE TELVESİNDEN DE BİYODİZEL ÜRETTİLER
Prof. Dr. Yüksel Abalı, oldukça ilginç ürünlerin de değerlendirildiğini söyledi. Yaptıkları çalışmayla kahve telvesinden de biyodizel ürettiklerini açıklayan Prof. Dr. Abalı, “Kahve telvesinde yüzde 10 oranında yağ var. Buradan elde edilen yağ, biyodizel olarak da kullanılabilir. Kahve telvesinden de çok kıymetli bir yağ çıkardık” dedi.
