Yanmar Turkey, uluslararası alandaki enerji projelerine Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yenisini ekledi.  Güzelyurt/Morphou Atıksu Arıtma Tesisi’nin kapasite artışı için Yanmar Turkey’in 4 adet CP25WE-TM model biyogaz ile çalışan mikrokojenerasyon sistemleri kullanıldı. KKTC için hayati öneme sahip atık su arıtma tesisi için gerekli enerji yine atıklardan çıkan gazdan elde edilen biyogazdan sağlanacak. Böylece tesiste üretilen her 100 kW saat enerji için 27.6 litre mazot tasarrufu elde edilecek.

Türkiye’yi enerji yatırımları konusunda bölgenin en önemli ihracatçısı konumuna getirmek için faaliyetlerini sürdüren Yanmar Turkey, bu amaçla KKTC’de önemli bir projeye imza attı. KKTC’de ilk bölümü 2013 yılında devreye alınan, daha sonra artan nüfusun ihtiyaçlarına cevap vermek ve tarım topraklarındaki tuzlanma sorununu gidermek için ikinci bölümü 2023’te tamamlanan Güzelyurt/Morphou Atıksu Arıtma Tesisi’nde Yanmar Turkey’in ürettiği mikrojenerasyon enerji sistemleri kullanıldı. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından finanse edilen Güzelyurt/Morphou Atıksu Arıtma Tesisi, biyolojik arıtma, çamur arıtma ve su dezenfeksiyonu ile koku ünitesi gibi bölümlerden oluşan, son teknolojinin imkanlarını kullanarak günde 2700 metreküp atık suyu temizliyor. Böylece Güzelyurt bölgesinin atık yönetimi gerçekleşirken, arıtılmamış su kaynaklı tarım topraklarının aşırı tuzlanmasına bağlı verim kaybının da önüne geçiliyor. Bu amaçla ek yatırımlarla kullanım kapasitesi 11 binden 21.500 kişiye yükselen arıtma tesisinin ihtiyacı olan enerji sistemi Yanmar Turkey tarafından oluşturuldu.

Mikrokojenerasyon sistemi uygulandı

Güzelyurt/Morphou Atıksu Arıtma Tesisi’nde de Yanmar Turkey’in te 4 adet Yanmar CP25WE-TM model biyogaz ile çalışan mikrokojenerasyon sistemi uygulandı ve test aşamaları da başarıyla tamamlandı. Böylece KKTC için büyük çevresel fayda sağlayan tesiste yine çevreci bir enerji sistemi kullanılmış oldu.

Yüksek verimlilikte etkin rol üstleniyor

Yanmar’ın kurulumunu sağladığı CP25WE-TM model biyogaz ile çalışan mikrokojenerasyon sistemi, elektrik ve sıcak su üretimini atık su tesisindeki gazı yakıta dönüştürerek çalışma prensibine sahip. Bu sayede Yanmar WE serisi CP mikro kojenerasyon sistemleri Güzelyurt Morphou Atıksu Arıtma Tesisi gibi çok üniteli bir tesiste biyogaz’dan elektrik ve sıcak su üretimi gerçekleştirerek, karbon-nötr enerji üretimi ve değişken biyogaz miktarlarında bile yüksek verimlilik sağlamada etkin rol üstlenecek.

Yakıttan tasarruf sağlayan teknoloji

KKTC’de kullanılan atık suların işlenmesi sonucunda oluşan biyogaz, Yanmar CP25WE-TM model biyogaz motorlarının yakıtını oluşturarak, tesise gerekli elektrik enerjisinin oluşturulmasında ve sıcak su tedariğinde kullanılıyor. Bu yöntemle her biri 25 kW enerji üreten 4 ünitenin de çalışması durumunda, aynı üretimin dizel jeneratör ile yapılması durumunda 100 kW elektrik üretmek için gereken saatlik 27.6 litre motorinden tasarruf edilmiş olup aynı zamanda motordan üretilen sıcak su için de tesisin harcayacağı yakıttan tasarruf sağlayabilecektir. Biyogaz kullanımı sayesinde dizel yakıtın çevresel etkileri de en aza indirilecek. Şu anda Güzelyurt/Morphou Atıksu Arıtma Tesisi’nin gereksinimi için kullanılan biyogazdan elektrik üretimi, atık su miktarının artışına paralel olarak artacak gaz miktarıyla birlikte KKTC’nin elektrik ihtiyacı için de kullanılabilecek.

Dünya Yanmar’ı tercih ediyor

110 yıllık üretim tecrübesi ve dünyada halihazırda 6.000 ısı ve güç kojenerasyon ünitesi bulunan Japon markası Yanmar, doğalgaz, LPG ve biyogaz yakıt seçeneklerine sahip enerji sistemleriyle hastane, kampus ve üretim tesislerinin başlıca enerji sistemleri sağlayıcısı durumunda.

Renesco Enerji Sanayi ve Ticaret AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Başar Beyazoğlu “Özellikle Türkiye gibi enerjide dışa bağımlı ülkeler için alternatif oluşturan biyogaz, ülkemizde yeni yeni tanınıyor. Biyogaza dönüştürülebilecek atık miktarı Avrupa’daki pek çok ülkeden fazla olan Türkiye’de bu potansiyele rağmen, çok az sayıda biyogaz tesisi bulunuyor, biyogaza sadece hayvansal ve tarımsal atık olarak bakılıyor; ancak ülkemizde sadece yılda 35 milyar TL’lik gıda atığı oluşuyor” dedi.

Dünyanın enerjiye duyduğu ihtiyaç her geçen gün artarak devam ediyor. Özellikle fosil yakıt kaynaklarının hızla tükenmesi, sektörün yönünü yenilenebilir enerjiye çevirdi. Hayvansal ve organik atıklardan elde edilen biyogaz, ekonomik ve çevreci özellikleri ile olduğu kadar bölgesel kalkınmaya doğrudan etki eden bir çözüm olarak da gösteriliyor. Renesco Enerji Sanayi ve Ticaret AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Başar Beyazoğlu, biyogaza dönüştürülebilecek atık miktarının Avrupa’daki pek çok ülkeden fazla olan Türkiye’de bu potansiyele rağmen, çok az sayıda biyogaz tesisi bulunduğuna işaret etti. Beyazoğlu “Biyokütle tesislerinin bir türü olan biyogaz tesisleri, şu anda Türkiye’de az sayıda ve dağınık bir yapıda. Temiz ve sürdürülebilir bir çözüm olan biyogazın kullanımı, gelişmiş ülkelerde hızla yaygınlaşıyor. Biyogaz, sağladığı elektriğin yanında yüksek verimli gübre olarak da tarımsal üretime katkı sunuyor. Özellikle Türkiye gibi enerjide dışa bağımlı ülkeler için alternatif oluşturan biyogaz, ülkemizde yeni yeni tanınıyor” dedi.

2025 yılında Avrupa Biyogaz Pazarı 6 milyar doları bulacak

Beyazoğlu, bu konuda şu bilgileri verdi: “2021 yılsonu itibari ile 1,87 milyar dolar olan Avrupa Biyogaz pazarının 2025 itibari ile 6 milyar dolara ulaşması öngörülüyor. Avrupa’da halihazırda, 17.000’den fazla biyogaz tesisi varken, Türkiye’de bu rakam sadece 95. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın hazırladığı Biyokütle Enerjisi Potansiyel Atlası (BEPA) verilerine göre, Türkiye’deki atıkların toplam ekonomik enerji eşdeğeri 34 milyon *TEP/yıl civarındadır (1 TEP, 11630 MWh) Bunun parasal karşılığı ise 1,5 milyar dolardır diyebiliriz. Türkiye biyogaz üretimine önem ve öncelik verir ise, temiz ve sürdürülebilir enerji üretiminde büyük sıçrama yapabilir. Bir örnek vermek gerekirse, Renesco bünyesinde 20 tesisimiz ile yılda 450.000 MW elektrik üretiyoruz. Yenilenebilir enerji yatırımları içerisinde biyogaz ise yeterli ilgiyi görebilmiş değil. Alternatif enerji kaynakları arasında dikkat çeken biyogaz, enerjiden kaynaklı yüksek oranda cari açık veren Türkiye için yeni bir fırsat anlamına da geliyor”

(*TEP): Ton eşdeğer petrol.

Çevre projelerinde üstün kaliteli, güvenilir ve uygun maliyetli çözümlerle kamu ve özel sektör kurumlarına değer katmak ve çevre sektöründe küresel bir marka olmayı misyon edinen Arbiogaz IPA projelerinde yer almayı önemsiyoruz.

Uygun mühendislik çözümünün seçiminde, bu seçime göre tesis tasarımının yapılması ve tasarımın uygulamasının planlanıp gerçekleştirilmesinde proje deneyimi büyük önem taşımaktadır. Arbiogaz kendisini rakiplerinden büyük bütçeli projeleri zaman ve bütçe sınırlarına uygun biçimde planlama ve yönetme deneyimi ve kabiliyetiyle ayırmaktadır. Başarılı mühendislik ekibi, projeleri tasarlarken ve uygularken işletme kolaylığına, verimliliğine, kaliteye ve tesis emniyetine büyük önem vermektedir. Arbiogaz yürütülen IPA projelerinde yüklenicinin proses tasarımı, inşaat- mekanik-elektrik-otomasyon projeleri tasarımı ve tesisin 10 yıllık işletme giderlerinin taahhüt edilmesi sorumluluğu dahilinde bağlayıcı özellik taşıyan sözleşme ve FIDIC (Sarı Kitap)’e uyarak zamanında başarıyla bitirerek teknik ve idari konuda standardizasyonlara uyulmaktadır. Bu bağlamda Arbiogaz IPA projeleri ile, Avrupa Birliği’nin dayandığı değerler, işlev ve politikalar ile uygun teknoloji, proje, teknik, mühendislik, ekipman tedariki ile ülkemizin daha fazla tanınması ve anlaşılmasını sağlamak ve temsil etmek için öncülük etmektedir. Hem IPA I hem de IPA II’de ülkemizi farklı projelerle temsil etmiştir. IPA projeleri kapsamında ihale, yapım ve işletme süreçlerinde mekanik, elektrik ve statik-mimariyi kapsayacak şekilde minimum işletme ve maksimum faydayı gözeterek tamamlamayı hedefleyen bir bakış açımız bulunmaktadır. Tasarım sürecinde; modüler tasarım, enerji tasarrufu, nutrient giderimi, sürdürülebilir sistem gibi noktalar göz önünde bulundurularak ilgili şartname ve FIDIC’ın gerekliliğine göre yapılmaktadır. Bu doğrultuda doğru ekipman ve enstrüman seçimini önemsiyoruz. Çevre teknolojileri alanında, mühendislik, tasarım ve üretim yetkinlikleri ile global ölçekte ürün standartlarını belirleyen, her ne sebepten olursa olsun tüm girdi, süreç ve çıktılarda kaliteden ödün vermeyen bir politikayı benimseyen yerli firmalar ile çalışmayı önemsiyoruz. Projelerin hayata geçirilmesi hususunda; saha ve ofis teknik çalışanların izlenecek yolun, karşılaşılacak sorunların baştan tespiti ve çözümü gibi adımların takibi bütünleşik olarak yürütülmektedir. Tesislerin devreye alma süreçlerinde ve deşarj limitlerinin sağlaması hususunda sayısız tecrübelere sahip teknik personeller ile çalışma yürütülmektedir.

2016 yılında imzalanan 98.000 m³/gün kapasiteli Kütahya Atıksu Arıtma Tesisi Acciona S.A-Arbiogaz Çevre Tek. İnş. San.ve Tic. A.Ş İş ortaklığı ile 2019 yılında hayata geçirilmiştir. Bu tesis, fiziksel arıtma, aerobik arıtma, anaerobik arıtma, çamur susuzlaştırma, biyogaz üretimi, solar çamur kurutma, UV dezenfeksiyon sistemi, koku arıtımı, anamox proseslerini içermektedir. Çamur arıtma sürecini mekanik yoğunlaştırıcı, anaerobik çürüme, susuzlaştırma, solar kurutma, çamur keki depolama ve bertaraf şeklinde tamamlayarak. % 70-90 oranında kuru çamur elde edebilmektedir. Uygulanan bu sistem ile düşük enerji tüketimi, bakım kolaylığı ile birlikte düşük karbon emisyonlu çevre dostu bir sistem olmak ile birlikte elde edilen kuru çamurun enerji santralleri, çimento endüstrisi, orman, yeşil alan, toprak düzenleyici olarak da kullanmak mümkündür.

Geri kazanma süreçlerini önemseyen firmamız bu projede enerji geri kazanımı da uygulamıştır. Anaerobik çürütme prosesinden elde edilen biyogaz desülfürizasyon sisteminden sonra depo edilerek KO-JEN ile elektrik ve ısı enerjisine çevrilmektedir. IPA I kapsamında 2016 yılında Acciona S.A Arbiogaz Çevre Tek. İnş. San.ve Tic. A.Ş İş ortaklığı ile imzaladığımız bir başka projemiz Akşehir Atıksu Arıtma Tesisi (fiziksel arıtma, aerobik arıtma, çamur susuzlaştırma, koku giderimi proseslerini kapsayan 15.000 m³/gün kapasitesine sahiptir.

IPA I’de hayata kazandırdığımız bu projeler ışığında her geçen gün ivme kazanan deneyimlerimiz ile IPA II’de Şırnak, Elbistan, Yüksekova, Rize olmak üzere dört proje daha imza atmış bulunmaktayız. Yürütmekte olduğumuz bu projeleri sözleşme süreleri içerisine tamamlayıp devreye aldıktan sonra son kullanıcıya teslim etmek için titizlikle çalışma yürütmekteyiz. 2019 yılında imzalanan proses mühendisi olarak yer aldığım Şırnak Atıksu Arıtma Tesisi projesi, günlük 1. Kademe – 2032 de 12.089 m³, 2. Kademe – 2047’de 13.476 m³ kapasiteye sahiptir.

2020 yılında imzalanan Yüksekova Atıksu Arıtma Tesisi günlük 1. Kademe- 2032’de 15.260 m³, 2. Kademe- 2047’de 20.456 m³ kapasiteye sahiptir. 2021 yılında imzalanan Rize Atıksu Arıtma Tesisi günlük 1. Kademe- 2032’de 27.348 m³, 2. Kademe- 2047’de 30.403 m³ kapasiteye sahiptir. Yapmakta olduğumuz bütün projeleri IPA ve FIDIC kapsamında sorumlu olduğumuz çerçeve içerisinde yapıyor ve ülkemizi en iyi şekilde temsil etmek misyonunu benimsemek ile birlikte sürdürülebilir, çevre dostu projeler ortaya koymak için çalışmalarımızı devam ettiriyoruz. Bu bağlamda çalışmalarımıza devam ederek IPA III kapsamında da yer almayı önemsiyoruz. IPA projelerinden elde ettiğimiz tecrübe ve
yeterlilikler ile yurtdışında benzer nitelikli projelerde rekabet etmeyi, ortaklıklar kurmayı, ihaleler kazanmayı, tüm dünyada başarılarla anılan Türk müteahhitlik sektörünün arıtma sektöründeki temsilcisi olarak ülkemize döviz kazandırmayı hedefliyoruz. Bu yolda Çevre Bakanlığımız ve Kamu Kurumlarımızın desteklerini bekliyoruz